DIY چیست؟

خودت انجام بده!

(Do it yourself or DIY)

حتما شما هم صفحات و هشتگ های زیادی تحت عنوان DIY دیده اید؛ این اسم سال هاست که در فضای مجازی در چرخش است و ساعات زیادی را به دیدن ویدیوهایش گذرانده ایم و همه میدانیم DIY ها چه هستند اما تا به حال از خود پرسیده اید از کجا ظاهر شدند چرا این اسم را برایشان گذاشتند؟

اساساً، DIY به این معنی است که به جای استخدام یک متخصص برای انجام یک کار خاص - یا به جای خرید کالا از یک فروشگاه یا یک صنعتگر - آن کار را انتخاب کنید یا خودتان آن محصولات را بدون کمک مستقیم از یک متخصص بسازید. . این بدان معنا نیست که نمی‌توانید برای کمک به منابع مراجعه کنید - اگر از یک آموزش YouTube، یا یک کتاب یا پست وبلاگ برای یافتن مسیرها یا قرار دادن پروژه خود در مسیر درست استفاده می‌کنید، همچنان انجام آن توسط خودتان به حساب می‌آید. DIY واقعاً به این معناست که شما به دنبال دانش و توسعه مهارت های مورد نیاز برای انجام کاری هستید که معمولاً به شخص دیگری پول می دهید تا برای شما انجام دهد.

ساختن و خلق کردن عضو جدایی ناپذیر انسان است و تمدن و رفاه و هرآنچه امروز داریم را مدیون همین روحیۀ آفرینش گری ذاتی انسان ها هستیم؛ اولین سلاح های شکار، اولین پناهگاه ها، اولین لباس ها و هزاران اولین دیگر که انسان اولیه بدون هیچ مهارت و دانشی خلق کرده است خودش اثبات گر این موضوع است.

 اما اصطلاح DIY یا خودت انجامش بده، موجی بود که از سال 1950 میلادی بین عموم مردم آمریکایی و اروپایی رواج پیدا کرد و در حدود 1960 به کتاب ها و برنامه های تلویزیونی راه یافت. این جنبش تدریجی از میان تزیینات و دکوراسیون داخلی منزل سر برآورد و طرفداران اولیه اش را از میان علاقمندان به طراحی و ساخت لوازم کوچک و تزیینی منزل پیدا کرد. 

میتوان گفت DIY پاسخی خلاقانه به قیمت های سنگین لوازم تزیینی و کالاهای لوکس بود و امروز خود به یک تفریح، سرگرمی و حتی شغل تبدیل شده و دیگر تنها کاربرد ذخیرۀ پول ندارد؛ DIY با هنر، خلاقیت، مهارت، شبکه های اجتماعی و صرفه جویی پیوند برقرار کرده و طیف وسیعی ازدست سازه های کوچک و بزرگ را به روش های آسان و پیچیده و توسط انسان پدید آورده است.

DIY خیلی زود در تمامی عرصه ها خود را نشان داد؛ یکی از پرطرفدار ترین آن ها مد و فشن بود،... را در تبدیل و تعمیر لباس های کهنه گرفته تا لوکس ترین لباس های دستساز برند های بزرگ میتوان پیدا کرد. ... برخلاف مسیری که جوامع بعد از صنعتی شدن پیش گرفته اند بر دخالت حداکثری کار دست در ساختن اصرار میکند و آن را ارزشمند میداند. همانطور که امروزه کفش ها، لباس ها و زیورآلات دست ساز قیمتی چندین برابر نوع ماشینی آن ها دارند.  

متعاقباً، اصطلاح DIY معنای گسترده تری به خود گرفت که طیف گسترده ای از مجموعه مهارت ها را در بر می گیرد. DIY به عنوان یک "فرهنگ خودساخته" توصیف شده است. یکی از طراحی، ایجاد، سفارشی سازی و تعمیر اقلام یا چیزها بدون آموزش خاص. DIY با افرادی که ایده ها، طرح ها، تکنیک ها، روش ها و پروژه های تمام شده را به صورت آنلاین یا حضوری با یکدیگر به اشتراک می گذارند، به یک مفهوم اجتماعی تبدیل شده است.

DIY را می توان به عنوان یک واکنش فرهنگی در جامعه تکنولوژیک مدرن به افزایش تخصص دانشگاهی و تخصص اقتصادی دانست که افراد را تنها با یک منطقه متمرکز کوچک در یک زمینه بزرگتر در تماس قرار می دهد و DIY را به عنوان مکانی برای تعامل همه جانبه قرار می دهد. اخلاق DIY اخلاق خودکفایی از طریق انجام وظایف بدون کمک یک متخصص پولی است. اخلاق DIY این ایده را ترویج می کند که هر کسی به جای تکیه بر متخصصان پولی قادر به انجام وظایف مختلف است.

DIY در ایران 

  صنایع دستی در ایران از ابتدا با ارزش و با اهمیت بود و آثار دستسازه سنتی و مدرن ایران را میتوان زیرمجموعۀ هنر و صنایع دستی ایران خواند؛ اتفاقا ایرانیان اصرار زیادی بر ساخت وسایل روزمره و مصرفی خود داشته و دارند و در بازار های صنایع دستی با حجم زیادی از ظرف و ظروف لوازم تزیینی منزل روبرو میشویم؛ شاید علت استقبال و پذیرش سریع DIY در ایران هم همین زمینه فرهنگی باشد اما ظاهرا اولین وبسایت ترجمه و بازگردان DIY وبسایت ساختنی بود که در سال 1392 ساخته شد و به طور تخصصی روی این موج کار کرد.

قابل درک است که برچسب "DIY" به بسیاری از پروژه ها اضافه می شود و اساساً همه چیز از ایجاد سوراخ در دیوار تا ساختن بمب های حمام خود (یا حتی اسلایم کودکان!) به عنوان یک پروژه DIY به حساب می آید. و DIY فراتر از آن است، زیرا می‌تواند در مواردی مانند کوتاه کردن موهای خود، دوختن لباس‌های خود، تزئین کیک، مدیریت سرمایه‌گذاری‌های خود و موارد دیگر نیز اعمال شود.